Zawartość strony
Egocentryk to osoba skoncentrowana na sobie i swoich potrzebach, ale jednocześnie jest bardzo zainteresowana istotami oraz środowiskiem dookoła siebie. Taka osoba często wykazuje zachowania, takie jak narcyzm, próżność, współzawodnictwo oraz wywyższanie się. Pragnie uzyskać dużo uwagi często poprzez agresywne lub konfrontacyjne postawy. Najczęściej manifestuje poczucie, że jest o wiele bardziej wyjątkowa niż inni ludzie. Egocentryk często nie bierze pod uwagę cudzych punktów widzenia, jest przekonany o swojej racji i bardzo trudno go przekonać do czegoś innego. Może być też uwikłany w wiele odmiennych punktów widzenia i przez to trudno mu znaleźć zgodę z innymi.
Termin egocentryzm to pojęcie, które wywodzi się z teorii rozwoju dzieciństwa Piageta (o tym później). Egocentryzm odnosi się do czyjejś niezdolności do zrozumienia, że pogląd lub opinia innej osoby może różnić się od jej własnego. Jest to błąd poznawczy polegający na tym, że ktoś założyłby, że inni mają taką samą perspektywę jak oni, nie mogąc sobie wyobrazić, że inni ludzie mieliby własne postrzeganie.
Zaufali mi najlepsi:
Wpisz Swój Najlepszy Adres Email, Ponieważ Na Niego Dostaniesz Link.
O egocentryzmie możemy mówić w kilku kontekstach m.in. poruszając błędy poznawcze, heurystyki i psychologię, Dokonajmy poniżej rozróżnienia:
Egocentryzm (łac. ego – ja + centrum – środek) – tok rozumowania, który polega na centralnym umiejscowieniu własnej osoby w świecie. Niezdolność do tolerowania innych poglądów i postaw niż własne.
Myślenie egocentryczne (egocentryzm myślenia) – termin stosowany w psychologii poznawczej oznaczający spostrzeganie siebie jako osoby pełniącej rolę bardziej centralną w zdarzeniach społecznych, niż to ma miejsce w rzeczywistości. Objawia się nieumiejętnością i niechęcią wczucia się w stan emocjonalny innej osoby.
Egocentryzm (błąd poznawczy)– przypisywanie przy wspólnym osiągnięciu sobie większych zasług niż wynikałoby z obiektywnej oceny sytuacji.
Egoizm – myślenie wyłącznie o własnych korzyściach, bez zwracania uwagi na konsekwencje tego dla otoczenia.
Egotyzm – przesadne kierowanie zarówno własnej jak i cudzej uwagi na siebie samego.
Megalomania – nadmiernie wysokie przekonanie o sobie.
Egocentryzm, przeciwieństwo- Decentracja interpersonalna to postawa stanowiąca przeciwieństwo egocentryzmu, tworzenie w umyśle struktur „poza-ja”.
REKLAMA
Koniecznie zobacz NAJLEPSZE szkolenie z Facebooka na rynku
Link do kursu: szkolenie Facebook Ads
Koniec reklamy.
Koncepcja rozwoju intelektualnego (Jeana Piageta) – opiera się na założeniu, że inteligencja jest rozwiniętą formą adaptacji biologicznej, w wyniku której dochodzi do strukturalizowania procesów poznawczych.
Przystosowanie jest rozpatrywane w kategoriach poznawczych (balans procesów asymilacji i akomodacji).
Zdolność dopasowywania wzrasta dzięki wzrastającej złożoności i stałości struktur poznawczych, które tworzą schematy składające się na wiedzę człowieka.
Etapy rozwoju poznawczego:
Dlaczego je wymieniłem? Spójrzmy na etap 2.
Faza przedoperacyjna jest drugim etapem teorii rozwoju poznawczego Piageta. Ten etap rozpoczyna się w wieku około dwóch lat i trwa do około lat siedmiu. W tym okresie dzieci myślą na poziomie symbolicznym, ale nie używają jeszcze operacji poznawczych.
Myślenie dziecka na tym etapie jest konkretno-wyobrażeniowe (czyli odbywa się za pomocą obrazów), intuicyjne i impulsywne. Oznacza to, że dziecko nie może używać logiki ani przekształcać, łączyć ani rozdzielać pomysłów.
Rozwój dziecka polega na budowaniu doświadczeń związanych ze światem poprzez adaptację i dążenie do (konkretnego) etapu, w którym może posługiwać się logicznym myśleniem. Pod koniec tego etapu dzieci mogą mentalnie przedstawiać zdarzenia i przedmioty (funkcja semiotyczna) oraz angażować się w symboliczną zabawę.
Funkcje semiotyczne – relacje wyrażenia językowego do elementu rzeczywistości pozajęzykowej (funkcja semantyczna), do użytkownika tego wyrażenia (funkcja pragmatyczna) lub do innego wyrażenia językowego (funkcja syntaktyczna). Podział funkcji semiotycznych odpowiada więc podstawowemu podziałowi semiotyki na semantykę, pragmatykę i syntaktykę – dla każdej z tych dziedzin wiedzy odpowiednie funkcje semiotyczne są podstawowym przedmiotem badań.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Funkcje_semiotyczne
Najważniejsze cechy stadium przedoperacyjnego to:
Centracja:
Centracja to tendencja do skupiania się tylko na jednym aspekcie sytuacji naraz. Kiedy dziecko może skupić się na więcej niż jednym aspekcie sytuacji w tym samym czasie, ma zdolność do decentracji.
Na tym etapie dzieci mają trudności z myśleniem o więcej niż jednym aspekcie dowolnej sytuacji w tym samym czasie; i mają problemy z decentralizacją w sytuacji społecznej, tak jak w kontekstach pozaspołecznych.
Egocentryzm:
Egocentryzm odnosi się do niemożności spojrzenia dziecka na sytuację z punktu widzenia innej osoby. Egocentryczne dziecko zakłada, że inni ludzie widzą, słyszą i czują dokładnie to samo, co dziecko. W teorii rozwojowej Jeana Piageta jest to cecha dziecka w stadium przedoperacyjnym. Myśli i komunikacja dzieci są zazwyczaj egocentryczne (tj. dotyczą ich samych).
Zabawa:
Na początku tego etapu często można spotkać dzieci bawiące się równolegle. Oznacza to, że często bawią się w tym samym pokoju co inne dzieci, ale bawią się raczej obok innych niż z nimi.
Każde dziecko jest pochłonięte własnym światem, a mowa jest egocentryczna. Oznacza to, że główną funkcją mowy na tym etapie jest uzewnętrznienie myślenia dziecka, a nie komunikowanie się z innymi.
Jak dotąd dziecko nie zrozumiało społecznej funkcji ani języka, ani reguł.
Przyswajanie znaków i symboli:
Wczesny okres przedoperacyjny (2-3 lata) charakteryzuje się dramatycznym wzrostem wykorzystania przez dzieci funkcji symbolicznej.
Jest to zdolność do tego, aby jedna rzecz – słowo lub przedmiot – oznaczała coś innego niż w rzeczywistości (patyk jako widelec, banan jako pistolet podczas zabawy). Język jest prawdopodobnie najbardziej oczywistą formą symboliki, jaką przejawiają małe dzieci.
Jednak Piaget twierdzi, że język nie ułatwia rozwoju poznawczego, a jedynie odzwierciedla to, co dziecko już wie i niewiele wnosi do nowej wiedzy. Uważał, że rozwój poznawczy sprzyja rozwojowi języka, a nie odwrotnie.
Oczywiście jest tego jeszcze więcej, ale nie chcę odbiegać od głównego wątku wpisu jakim jest egocentryzm.
Jeśli zainteresowała Cię koncepcja rozwoju poznawczego Piageta to tu jest link do wpisu na ten temat.
Najpierw musimy zrozumieć 3 teorie:
Powiedzieliśmy już, że to pojęcie to pojawia się jako ważny element teorii Jana Piageta i występuje jako pojęcie egocentryzmu myślenia. Pojawia się u dzieci, które nie przekroczyły siódmego roku życia. Polega na nieumiejętności dziecka wczucia się w położenie innej osoby i spojrzenia na świat z jej perspektywy.
Egocentryzm jest skorelowany z agresją. Zdolność wczuwania się w położenie innych osób (empatia) jest jednym z najsilniejszych hamulców agresji. Dlatego małe dzieci bez skrupułów mogą wyrywać pająkom nóżki i przypalać mrówki promieniami słonecznymi przez lupę.
Nie potrafią zrozumieć zdań typu: „najpierw pomyśl czy jakby ktoś Tobie tak zrobił to jak byś się czuł i jak teraz czuje się ten drugi chłopczyk/dziewczynka” itp.
Przykładem na egocentryzm u dzieci jest tak zwany eksperyment z górami. Piaget udowadnia w nim, że dzieci poniżej 7 roku życia nie potrafią patrzeć z perspektywy drugiej osoby. Poglądowe wideo poniżej:
Cel: Piaget i Inhelder (1956) chcieli dowiedzieć się, w jakim wieku dzieci decentralizują się – tj. przestają być egocentryczne.
Metoda: Podczas testu dzieci sadzane były naprzeciwko makiety przedstawiającej trzy góry. Miały opisać to co widzą. Następnie proszone były o opisanie tego co widzi osoba siedząca po drugiej stronie stołu. Góry wyglądały inaczej, na szczycie jednej był śnieg, na drugiej chatka itp. Pozwolono dziecku obejść model, obejrzeć go, a następnie usiąść z boku. Lalkę umieszcza się następnie w różnych pozycjach stołu.
Następnie dziecku pokazano 10 zdjęć gór wykonanych z różnych pozycji i poproszono o wskazanie, które przedstawia widok z perspektywy lalek. Piaget założył, że jeśli dziecko prawidłowo wybiera przedstawiając widok lalki, nie jest egocentryczne.
Wyniki: Czterolatki prawie zawsze wybierały obraz, który przedstawiał to, co widzą, i nie wykazywały świadomości, że widok z perspektywy lalki będzie inny. Sześciolatki często wybierały obraz różniący się od ich własnego punktu widzenia, ale rzadko wybierali obraz właściwy z punktu widzenia lalki. Tylko siedmiolatki i ośmiolatki konsekwentnie wybierały właściwy obraz.
Wniosek: W wieku 7 lat myślenie nie jest już egocentryczne, ponieważ dziecko widzi więcej niż własny punkt widzenia.
Ocena: Zasugerowano, że badania Piageta na tym etapie mogły nie doceniać zdolności dziecka z powodu wielu czynników, w tym skomplikowany język, nieznane materiały, braku kontekstu i z powodu dzieci błędnie interpretujących intencje eksperymentatora.
Po 7 roku życia, zgodnie z teorią Piaget’a, dziecko wchodzi w kolejny etap rozwoju i wtedy następuje decentracja jego patrzenia na świat. Zaczyna dostrzegać punkt widzenia innych ludzi.
Lawrence Kohlberg rozwinął wcześniejsze prace Piageta, aby wyjaśnić rozwój moralny dzieci, który, jak sądził, przebiega w szeregu etapów.
Kohlberg zdefiniował trzy poziomy rozwoju moralnego: przedkonwencjonalny, konwencjonalny i postkonwencjonalny.
Każdy poziom ma dwa różne etapy.
Na poziomie prekonwencjonalnym poczucie moralności dziecka jest kontrolowane z zewnątrz. Dzieci akceptują i wierzą w zasady autorytetów, takich jak rodzice i nauczyciele, i oceniają działanie na podstawie jego konsekwencji.
Na poziomie konwencjonalnym poczucie moralności jednostki jest powiązane z relacjami osobistymi i społecznymi. Dzieci nadal akceptują reguły autorytetów, ale dzieje się tak teraz, ponieważ uważają, że jest to konieczne do zapewnienia pozytywnych relacji i porządku społecznego.
Na poziomie postkonwencjonalnym poczucie moralności człowieka definiowane jest w kategoriach bardziej abstrakcyjnych zasad i wartości. Ludzie tutaj uważają, że niektóre prawa są niesprawiedliwe i należy je zmienić lub wyeliminować.
Teoria Kohlberga była krytykowana za jej kulturowe i płciowe uprzedzenia wobec białych mężczyzn i chłopców z wyższej klasy społecznej. Nie uwzględnia również niespójności w sądach moralnych.
Inny teoretyk rozwoju, David Elkind, rozwinął ideę egocentryzmu w odniesieniu do okresu dojrzewania. Elkind opisał „podwyższoną samoświadomość i świadomość”, mówiąc, że nastolatki często czują, że inni ich obserwują i że są niezwykle zaniepokojeni tym, co myślą o nich inni.
Chociaż większość ludzi wyrasta z tego egocentrycznego sposobu myślenia, zdajemy sobie sprawę, że inni tego nie robią i że mają tendencję do wnoszenia tych samych cech skupienia się na sobie w dorosłym życiu i związkach.
Ten fenomen jest nazywany jako zjawisko wyimaginowanej publiczności.
“Wyimaginowana publiczność” to psychologiczna cecha nastoletniego stadium rozwoju, która polega na przekonaniu młodzieńca, że jest stale otoczony przez niektórych “obserwatorów”, a on sam jest na “scenie”.
Egocentryczność w relacjach: Dla osoby egocentrycznej życie może wydawać się wyizolowane. Żyjąc z uprzedzeniami poznawczymi, egocentryczna osoba może wierzyć, że wszyscy patrzą na nią i że każdy jej ruch lub decyzja jest zauważana przez innych.
Może to wywołać ogromną presję na tę osobę, powodując niepokój związany z podejmowaniem decyzji i interakcjami społecznymi. Nawet jeśli chcą nawiązać kontakt z innymi, mogą nie wiedzieć, jak to zrobić, lub mogą być zdezorientowani, dlaczego ich wysiłki nie działają.
Bycie w związku z kimś, kto jest egocentryczny: pamiętaj, że osoba będąca z kimś kto jest bardzo egocentryczny może czuć się bardzo samotnie i może mieć poczucie, że nigdy nie jest widziana, słyszana ani ceniona w związku.
Twój partner może bez Ciebie podejmować ważne decyzje, planować w oparciu o swoje potrzeby i harmonogram lub wydawać się odległy lub niezainteresowany, jeśli przychodzisz do niego z potrzebą pocieszenia, otuchy lub zachęty.
Jak stać się mniej egocentrycznym: Ponieważ wszyscy mamy w pewnym stopniu egocentryczne nastawienie, każdy z nas może skorzystać praktykując poniższe wskazówki.
Skupianie się na sobie może przynosić korzyści, gdy staramy się trzymać naszych wartości lub gdy czujemy się lekceważeni.
Jednak kiedy egocentryczny sposób myślenia zaczyna negatywnie wpływać na nasze codzienne zachowanie, może powodować problemy. Istnieją pomocne wskazówki, jak stać się mniej egocentrycznym.
Zwolnij. Czasami podejmujemy decyzje w oparciu o strach. Strach lubi wywierać na nas presję i zmuszać do myślenia w sposób: „uciekaj lub walcz”, nawet jeśli nie znajdujemy się w niebezpieczeństwie. Spowolnienie może pomóc ci wyjaśnić, o czym należy zdecydować, biorąc pod uwagę, jak twoja decyzja może wpłynąć na osoby wokół ciebie.
Rozejrzyj się. Lubimy myśleć, że życie kręci się wokół nas. Wokół nas są ludzie, którym zależy i chcą być częścią naszego życia i decyzji. Rozejrzyj się i zobacz, kto stoi przy tobie i jest chętny do pomocy.
Próbuj. Czasami ludzie stają się bardziej egocentryczni, ponieważ przez nieprzyjemne doświadczenia w życiu nauczyli się, że nie mogą ufać innym, że są przy nich. Rozglądając się dookoła i zauważając, kto stoi obok Ciebie, skorzystaj z okazji, aby ktoś pokazał Ci, czy warto mu ufać. Nie tylko ćwiczysz pokonywanie swoich lęków, ale także pozwalasz komuś, komu na tobie zależy, zbliżyć się.
Bądź obecny. Tak jak niektórzy egocentryczni ludzie nauczyli się nie ufać innym, tak niektórzy nauczyli się nigdy nie okazywać wrażliwości. Nawet jeśli podejmiesz decyzję i ktoś zauważy błąd, idź dalej. Wszyscy nie czujemy się komfortowo, gdy inni widzą nasze błędy. Bycie obecnym pozwala ćwiczyć poruszanie się w niewygodnych sytuacjach, ucząc się, że możesz się przez nie poruszać i nadal czuć się dobrze.
Ponieważ termin egocentryzm opisuje kogoś, kto jest skoncentrowany na sobie i nie jest w stanie wyobrazić sobie innej perspektywy niż własna, możesz się zastanawiać, czy to to samo, co narcyzm. Chociaż istnieją pewne podobieństwa, jest też wyraźna różnica między osobowościami egocentrycznymi i narcystycznymi.
Niektóre podobieństwa obejmują:
Jednak oprócz tych cech osoby narcystyczne wykazują również:
Podstawowa różnica między egocentryzmem a narcyzmem polega na tym, że osoba narcystyczna nieustannie poszukuje podziwu u innych i potrzebuje poczucia bycia ważnym i docenianym.
Wszyscy jesteśmy czasami trochę egocentryczni. Ale prawdziwie egocentryczna osoba nie bierze pod uwagę innych i jest silnie skoncentrowana na własnych potrzebach i pragnieniach do tego stopnia, że nie jest w stanie rozpoznać lub rozważyć opinii innych ani wczuć się w ich sytuację.
Chociaż może się wydawać, że ktoś taki jest narcystyczny, osoba egocentryczna niekoniecznie ma obsesję na punkcie takich rzeczy, jak sukces, piękno lub status. Po prostu nie biorą pod uwagę innych ludzi przy podejmowaniu decyzji.
Ważne jest, aby dbać o siebie emocjonalnie, jeśli znajdujesz się w pobliżu osoby egocentrycznej. Pamiętaj, że ich niezdolność do rozważenia twojej perspektywy lub opinii dotyczy ich uprzedzeń poznawczych, a nie rezultatu czegokolwiek, co zrobiłeś. Zachowanie przemyślanego dystansu od ich zachowania może pomóc ci emocjonalnie ochronić się.
Zachęcam do podzielenia się swoimi opiniami i doświadczeniem w komentarzach.
Teraz chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia:
Czego nauczyłeś się z dzisiejszego wpisu?
Co najbardziej Ciebie szokuje w tym jak egocentryzm wpływa na nasze życie?
A może masz pytanie dotyczące czegoś z opisanych reguł.
Tak czy inaczej, podziel się swoimi przemyśleniami w sekcji komentarzy poniżej.
Co myślisz o moim nowym wpisie na blogu?
A może masz pytanie dotyczące strategii lub techniki jak działać najlepiej?
Tak czy inaczej, chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia.
Więc śmiało, teraz udostępnij ten wpis na swoich social mediach i zobacz co inni mają do powiedzenia.
Nie przegap wydarzeń live, podczas których omawiamy różne tematy i odpowiadamy na pytania, które pomogą Ci wyprzedzić konkurencję. Zarejestruj się na spotkania, których gospodarzem jest CEO UniqueSEO - Rafał Szrajnert.
Live odbywa się 1 w miesiącu i o terminie powiadamiamy tylko subskrybentów email.