Efekt potwierdzenia, błąd konfirmacji, strategia konfirmacyjna- Dlaczego odrzucamy dowody i nie chcemy przyznać się do błędu (confirmation bias)

4 stadia rozwoju poznawczego wg Piageta
Jean Piaget rozwój poznawczy. 4 etapy rozwoju intelektualnego dziecka (stadia rozwoju poznawczego Piageta)
21 grudnia, 2022
efekt obserwatora
Efekt obserwatora (psychologia odwagi i bezczynności, błędy poznawcze) 5 danych
21 grudnia, 2022

Efekt potwierdzenia, błąd konfirmacji, strategia konfirmacyjna- Dlaczego odrzucamy dowody i nie chcemy przyznać się do błędu (confirmation bias)

efekt potwierdzenia
efekt potwierdzenia

Co to jest efekt potwierdzenia? Definicja.

Efekt potwierdzenia to zjawisko w którym jednostka lubi i skłonna jest przytaczać informacje i dowody, które potwierdzają jej poglądy lub opinie, a ignoruje jeśli potwierdzają one stanowisko innych. Zjawisko to można zaobserwować podczas wszelkich dyskusji, w których argumenty innych często są odrzucane. Efekt potwierdzenia jest silnym błędem poznawczym, który może prowadzić do trwałego uprzedzenia wobec osób i grup społecznych, z którymi się nie zgadzamy.

Efekt potwierdzenia, błąd konfirmacji (confirmation bias, effect) to tendencja do szukania informacji, które wspierają, a nie odrzucają, czyjeś uprzedzenia, zwykle poprzez interpretację dowodów w celu potwierdzenia istniejących przekonań, jednocześnie odrzucając lub ignorując wszelkie sprzeczne dane.

Zaufali mi najlepsi:

moi klienci i partnerzy

Dołącz do nas NA DARMOWYM WIDEO

Wpisz Swój Najlepszy Adres Email, Ponieważ Na Niego Dostaniesz Link.

Efekt potwierdzenia przykłady

Błąd konfirmacji przykłady

Stronnicze wyszukiwanie informacji

Ten rodzaj błędu potwierdzającego wyjaśnia poszukiwanie przez ludzi dowodów w sposób jednostronny na poparcie ich hipotez lub teorii.

Eksperymenty wykazały, że ludzie dostarczają testy / pytania, które mają dać „tak”, jeśli ich ulubiona hipoteza jest prawdziwa, i ignorują alternatywne hipotezy, które mogą dać inny wynik.

Jest to również często utożsamiane z heurystyką zakotwiczenia. Chociaż preferencja dla pytań twierdzących sama w sobie może nie być stronniczością, istnieją eksperymenty, które wykazały, że efekt potwierdzenia (błąd zgodności) istnieje.

Na przykład:

Gdybyś wpisał „Czy wakacje nad morzem są lepsze niż wakacje w górach?” w Google wszystko, co otrzymasz, to witryny z listą powodów, dla których morze jest są lepsze. Jednak gdybyś wyszukał „ Czy wakacje w górach są lepsze niż wakacje nad morzem? ” Google udostępni tylko te witryny, które uważają, że góry są lepsze niż morze.

To pokazuje, że jednostronne formułowanie pytań (tj. twierdzenie) pomoże ci w uzyskaniu dowodów zgodnych z twoją hipotezą.

Heurystyka zakotwiczenia

Efektem zakotwiczenia jest uprzedzenie poznawcze, które pokazuje powszechną ludzką tendencję do nadmiernego polegania na pierwszej informacji (kotwicy) przy podejmowaniu decyzji.

Zakotwiczenie następuje, gdy skłaniamy się do określonego wniosku pod wpływem czegoś, co nie powinno mieć żadnego znaczenia dla naszej decyzji. W dodatku używamy wstępnej informacji – kotwicy – do dokonywania kolejnych ocen.

Rzucenie kotwicy powoduje, że wszystkie oceny, chociaż odsuwają się od kotwicy, są cały czas z nią związane i nie oddalają się nadmiernie. To kotwica wyznacza warunki brzegowe, wokół których obracamy się negocjując czy podejmując decyzje.

Dlatego też jesteśmy podatni jako konsumenci na okazje czyhające wręcz na każdym kroku w centrach handlowych. „Wielka wyprzedaż”, „-60%”, „Super okazja”.

I gdzie tutaj pułapka?

Każdemu konsumentowi zależy przecież na oszczędności.

Natomiast nasz mózg otrzymuje komunikat, że kupując tę daną rzecz, mamy niepowtarzalną okazję zaoszczędzić, ponieważ taka możliwość już się nie powtórzy i nie zastanawiamy się, czy ta rzecz jest nam rzeczywiście potrzebna.

Mało tego, nie bierzemy pod uwagę, czy ten produkt jest wart tej obniżonej ceny! Nasz umysł skupia się jedynie na komunikacie, że oszczędzamy, kupując w tym momencie, dlatego w efekcie końcowym sięgamy po produkt, który może być nam całkowicie niepotrzebny.

Kolejnym przykładem może być sprzedaż samochodu.

Jeśli chcesz go sprzedać to powinieneś rozpocząć negocjacje podając wyższą cenę niż faktycznie chcesz otrzymać.

Natomiast jeśli chcesz tanio kupić to jako pierwszy powinieneś rozpocząć negocjacje, podając sensownie jak najniższa kwotę.

Stronnicza interpretacja

Ten rodzaj uprzedzeń wyjaśnia, że ​​ludzie interpretują dowody w odniesieniu do ich istniejących przekonań, zazwyczaj oceniając potwierdzające dowody inaczej niż te, które podważają ich uprzedzenia.

Różne eksperymenty wykazały, że ludzie zwykle nie zmieniają swoich przekonań w złożonych kwestiach, nawet po otrzymaniu badań, ze względu na sposób, w jaki interpretują dowody.

Ponadto ludzie łatwiej akceptują „potwierdzające” dowody i krytycznie oceniają „niepotwierdzające” dowody (jest to znane jako błąd zaprzeczający). Mając te same dowody, interpretacje ludzi mogą być nadal stronnicze.

Na przykład:

Stronnicza interpretacja jest pokazana w eksperymencie przeprowadzonym na Uniwersytecie Stanforda na temat kary śmierci. Obejmował on uczestników popierających i tych, którzy byli przeciwni karze śmierci. Wszystkim badanym udostępniono te same dwa badania, a po przeczytaniu szczegółowych opisów badań, uczestnicy nadal trzymali się swoich początkowych przekonań i popierali swoje rozumowanie, dostarczając „potwierdzające” dowody z badań i odrzucając wszelkie sprzeczne dowody lub uznając je za gorsze niż dowody „potwierdzające” ich pierwotną opinię. Biased assimilation and attitude polarization: The effects of prior theories on subsequently considered evidence.

REKLAMA

Koniecznie zobacz NAJLEPSZE szkolenie z Facebooka na rynku

szkolenie facebook

Link do kursu: szkolenie Facebook Ads

Koniec reklamy.

Stronniczość pamięci

Aby potwierdzić swoje obecne przekonania, ludzie mogą zapamiętać / przypomnieć sobie informacje wybiórczo. Teorie psychologiczne różnią się w definiowaniu uprzedzeń pamięci.

Niektóre teorie twierdzą, że informacje potwierdzające wcześniejsze przekonania są przechowywane w pamięci, podczas gdy sprzeczne dowody nie są (np. terapia schematu).

Terapia schematów (TS) – podejście psychoterapeutyczne wywodzące się pierwotnie z terapii poznawczo-behawioralnej (CBT), integrujące w swoich założeniach podejście poznawczo-behawioralne, psychodynamiczne oraz terapii Gestalt. Każdy człowiek posiada schematy pozwalające interpretować napływające do umysłu informacje. Te najważniejsze dla naszego funkcjonowania w relacjach oraz rozumienia i przeżywania siebie i świata kształtują się przede wszystkim w dzieciństwie w relacjach z ważnymi dla nas osobami. Zasada jest taka: z „miłych , ciepłych i przyjaznych” relacji mamy schematy pomagające nam odnaleźć się w życiu, zaś z sytuacji, w których nasi rodzice nie zaspokajali potrzeb emocjonalnych dziecka (po prostu złe zachowania) mamy schematy, które odzwierciedlają tamte sytuacje.

Efekt potwierdzenia pamięci również odgrywa rolę w podtrzymywaniu stereotypu.

Chociaż pewien stereotyp dotyczący grupy społecznej może nie być prawdziwy w przypadku jednostki, ludzie mają tendencję do zapamiętywania informacji zgodnych ze stereotypem lepiej niż jakiekolwiek niepotwierdzające dowody.

Na przykład:

W jednym badaniu eksperymentalnym uczestnicy zostali poproszeni o przeczytanie profilu kobiety (z wyszczególnieniem jej ekstrawertycznych i introwertycznych umiejętności) i ocenienie pod kątem pracy bibliotekarza lub sprzedawcy nieruchomości. Ci, którzy oceniali ją jako sprzedawcę, lepiej przypominali sobie ekstrawertyczne cechy, podczas gdy druga grupa przywoływała więcej przykładów introwertyczki. (Testing hypotheses about other people: The use of historical knowledge).

Te eksperymenty, wraz z innymi, dały wgląd w pamięć selektywną i dostarczyły dowodów na stronniczość pamięci, udowadniając, że poszukuje się i lepiej pamięta dowody potwierdzające nasze zdanie.

Kolejne przykłady efektu potwierdzenia

Media społecznościowe

Informacje, które otrzymujemy w mediach, odzwierciedlają nie tylko to, co użytkownicy chcą widzieć, ale także przekonania i wartości osób, które te wiadomości tworzą. Obecnie ludzie mają kontakt z przytłaczającą liczbą źródeł, z których każde różni się wiarygodnością.

Aby wyciągnąć wnioski, ludzie zwykle czytają wiadomości, które są zgodne z ich perspektywami. Na przykład nowe kanały dostarczają informacje (nawet te same wiadomości) w inny sposób niż inne dotyczące złożonych kwestii (np. rasizmu, partii politycznych, strajk kobiet 2020 odnośnie aborcji itp.).

Ze względu na stronniczość omawianych tematów ludzie wykorzystują tylko niektóre kanały / witryny do uzyskiwania informacji i wyciągania stronniczych wniosków.

Zwolennik PiS będzie oglądał TVP a nie TVN.

Religia

Ludzie mają również tendencję do wyszukiwania i interpretowania dowodów w odniesieniu do ich przekonań religijnych (jeśli takie istnieją).

Na przykład, jeśli chodzi o kwestie aborcji, ludzie, których religie są przeciwne, będą interpretować te informacje inaczej niż inni i będą szukać dowodów potwierdzających ich przekonania.

Podobnie ci, którzy odrzucają teorię ewolucji, albo zgromadzą informacje obalające ewolucję, albo nie będą zajmować oficjalnego stanowiska w tej sprawie.

Ponadto osoby niereligijne mogą postrzegać wydarzenia, które są uważane przez osoby religijne za „cuda” i „sprawdzian wiary” (ukazanie się matki boskiej na suficie z mokrej plamy), jako wzmocnienie ich braku wiary w religię. Twierdząc że to jakieś nienaukowe dyrdymały.

Jak unikać negatywnych efektów błędu potwierdzenia?

Zmiana myślenia:

Aby uniknąć podatności na efekt potwierdzenia, zacznij kwestionować swoje metody badawcze i źródła wykorzystywane do uzyskania ich informacji.

Poszerzenie rodzajów źródeł wykorzystywanych do wyszukiwania informacji może zapewnić różne aspekty na określony temat i zapewnić poziomy wiarygodności.

Czytaj całe artykuły, zamiast formułować wnioski na podstawie nagłówków i zdjęć.

Poszukaj wiarygodnych dowodów przedstawionych w artykule.

Przeanalizuj, czy oświadczenia są poparte wiarygodnymi dowodami (śledzenie źródła).

Zachęcaj siebie i innych do świadomego zbierania informacji.

Alternatywna hipoteza:

Efekt potwierdzenia występuje, gdy ludzie mają tendencję do poszukiwania informacji potwierdzających ich przekonania / hipotezy, ale ten błąd można zmniejszyć, biorąc pod uwagę alternatywne hipotezy i ich konsekwencje.

Rozważenie możliwości przekonań / hipotez innych niż własne może pomóc w zebraniu informacji w bardziej dynamiczny sposób (zamiast jednostronnego).

Efekt potwierdzenia podsumowanie

  • Błąd potwierdzenia to tendencja ludzi do faworyzowania informacji, które potwierdzają ich istniejące przekonania lub hipotezy.
  • Stronniczość potwierdzająca ma miejsce, gdy dana osoba przykłada większą wagę do dowodów, które potwierdzają jej przekonania i nie docenia dowodów, które mogą je obalić.
  • Ludzie przejawiają tę stronniczość, gdy zbierają lub przypominają sobie informacje wybiórczo lub gdy interpretują je w sposób stronniczy.
  • Efekt jest silniejszy w przypadku problemów naładowanych emocjonalnie i głęboko zakorzenionych przekonań.

Zachęcam do podzielenia się swoimi opiniami i doświadczeniem w komentarzach.

Efekt potwierdzenia, błąd konfirmacji, strategia konfirmacyjna- Dlaczego odrzucamy dowody i nie chcemy przyznać się do błędu (confirmation bias) 1

Teraz chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia:

Czego nauczyłeś się z dzisiejszego wpisu?

Co najbardziej Ciebie szokuje w tym jak efekt potwierdzenia wpływa na nasze życie?

A może masz pytanie dotyczące czegoś z opisanych reguł i błąd konfirmacji.

Tak czy inaczej, podziel się swoimi przemyśleniami w sekcji komentarzy poniżej.

doradztwo konsulting szkolenie sprzedaży biznes firma szkolenia online
Sprawdź moją ofertę:
Efekt potwierdzenia, błąd konfirmacji, strategia konfirmacyjna- Dlaczego odrzucamy dowody i nie chcemy przyznać się do błędu (confirmation bias) 2

Co myślisz o moim nowym wpisie na blogu?

A może masz pytanie dotyczące strategii lub techniki jak działać najlepiej?

Tak czy inaczej, chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia.

Więc śmiało, teraz udostępnij ten wpis na swoich social mediach i zobacz co inni mają do powiedzenia.

Co to jest efekt konfirmacji?

Efekt konfirmacji jest zjawiskiem społecznym, które polega na tendencji ludzi do przyjmowania informacji, które potwierdzają ich wcześniejsze przekonania lub opinie. Zjawisko to jest silnym czynnikiem, który ma wpływ na postrzeganie rzeczywistości. Występuje, gdy ludzie szukają, gromadzą, interpretują i przyjmują informacje, które są zgodne z ich własnym przekonaniem lub tożsamością. Wynika to z naturalnych ludzkich tendencji takich jak potrzeba samo-potwierdzenia i selekcjonowania informacji, aby pomieścić wszystko w spójnej teorii całości.

Dr/PhD Rafał Szrajnert
Dr/PhD Rafał Szrajnert
Rafał Szrajnert to doktorant (PhD) specjalizujący się w zarządzaniu i marketingu. Ukończył studia magisterskie na wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, a także studia podyplomowe. Jest przedsiębiorcą z ogromnymi sukcesami, Oprócz własnej działalności prowadzi doradztwo biznesowe, coaching i szkolenia, szeroko znane w Polsce. Profil działalności to: -doradztwo marketingowe -konsulting marketingowy -szkolenia, kursy -doradztwo biznesowe (psychologia, coaching) -marketing (seo, reklamy CPA, PPC)